امسال بافرارسیدن ۵ ژوئن ۲۰۲۲ مطابق با ۱۶خرداد ۱۴۰۱ نیم قرن از تاریخچه روزجهانی محیط زیست گذشت . از آن زمان تا کنون هر سال به مناسبت بزرگداشت این روز مدافعان محیط زیست در سرتاسر جهان با بر گزاری همایشها، سمینارها، کنسرتها و فعالیتهای متنوع دیگرمانند پاکسازی ساحل دریاها و حومه شهرها بر اهمیت حفظ محیط زیست و زیست بوم را یادآوری می کنند .
در ایران نه تنها هیچ اقدام رسمی برای بزرگداشت این روز برگزار نمیشود، بلکه مقامات مسئول حکومتی به رغم وجود عوامل عریان بحران زیست محیطی با بیاعتنائی به این چالش بزرگ و تهدیدآمیز اجتماعی برخورد کرده و می کوشند با پیگرد مدافعان محیط زیست توسط ارگانهای امنیتی – نظامی سرکوبگر خود به کمک پروندهسازی و اتهام های دروغین مانند ” جاسوسی ” و ” اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت کشور ” آنها را دستگیر و به زندان های طولانی مدت محکوم کنند تا بتوانند بر پیامدهای سیاستهای فاجعه بار خود سرپوش گذارند . مراد طاهباز، نیلوفر بیانی، هومن جوکار، طاهر قدیریان، حمیدکاشانی، امیر حسین خالقی، سام رجبی و عبدالرضا کوهپایه از جمله مدافعان زیست بومی به شمار می آیند که در سال ۱۳۹۶ دستگیر شدند و هنوز در زندان های رژیم به سر می برند .
به دنبال چهل و اندی سال اجرای سیاست های به اصطلاح توسعه محور رژیم در حوزه کشاورزی و صنعت در اثر بی توجهی به دادهها وتوانائی های اکولوژیکی موجود به تدریج کشور با وضعیت به شدت بحرانی در ابعاد چندگانه محیط زیستی مواجه است . در برنامههائی که کشاورزی محور اصلی توسعه را تشکیل میداد؛ پروژه های سدسازی بدون ارزیابیهای دقیق زیست محیطی هر منطقه، کشاورزی گسترش نامتوازن و ناپایداری پیدا کرد که در نتیجه کشاورزان بسیاری را با مشکل خاک وآب و تغییر کاربری مراتع، مشکل تخلیه آبخوانها، فرونشست زمین و تغییرکاربری جنگلها روبرو ساخت و در پی ادامه این سیاستهای ناسنجیده وغلط در سال های اخیر ایران را صدر نشین فهرست کشورهای مواجه با فرسایش خاکی در جهان کرد. همزمان استفاده بی رویه وبدون کنترل سموم وکودهای شیمیائی به قصد بالابردن تولید از طرف کشاورزان، به آلودگی خاک و آب های زیر زمینی را به بار آورد و بی توجهی به دوره ماندگاری سموم سمپاشی در مزارع و باغ ها، محصولات زراعی و باغی با بازمانده های سمی آلوده شد ومیزان فسفر و نیتروژن را در بسیاری از محصولات را از حد معمول و مجاز افزایش داد.
سیاست های افزایش جمعیت به فرمان رهبر نظام جمهوری اسلامی خامنه ای که نابخردانه و بی توجه به ظرفیت و منابع سرزمینی به اجرا گذاشته شده و می شوند باعث افزایش جمعیت ایران شده، استفاده بی رویه از خودروهای با احتراق ناقص، ادامه فعالیت کارخانهها و کارگاههای تولیدی کهنه و فاقد استانداردهای محیط زیستی شد و با تشدید ریزگرد به دلیل سیاست های به غایت غلط مدیریت آب، کلان شهرهای کشور را با آلودگی هوا و ساکنین آنها را با امراض تنفسی جانفرسا مبتلا کرد . در چنین وضعیت بحرانی که بابرقراری نظام جمهوری اسلامی در کشور حاکم شده، بیتردید میتوان آیندهای به مراتب تیره تر را برای مردمان ایران انتظار داشت .
برون رفت از بحرانهای محیط زیستی در ایران و حل معضلات و مشکلات ناشی از سیاست های غارتگرانه و ویرانساز حکومتی به عنوان عامل تعیین کننده در تعمیق و تشدید این بحران کلان و چند سویه، نیازمند به تغییرات بنیادین در برنامه های توسعه کشور در راستای توسعه پایدار به نفع زندگی بهتر ورفاه شهروندان و اقتصادی بشردوستانه و مترقی است .
دستیابی به چنین چشماندازی و تحقق چنین پروژه ای در شرایط استقرار نظام جمهوری اسلامی میسر نیست و بابرقراری یک نظام جمهوری بر پایه رأی مردم، دموکراسی وجدائی دولت و دین در چارچوب ساختاری فدرالی میتوان امیدی به بهبودی شرایط در آینده کشور داشت. در ایران تا زمانی که زیر مجموعه های دولتی، خصولتی و خصوصی به عنوان بازوهای حاکمیت در چپاول حداکثرو افسارگسیخته منابع زیست محیطی به نفع سودآفرینی هرچه بیشتر بیتوجه به پیامدهای مخرب آن دست بکارند نمیتوان امیدی به بهبود وضعیت فلاکت بار حاکم بر جامعه داشت .
سه ائتلاف سیاسی «شورای دمکراسی خواهان»، «کنگره ملیتهای ایران فدرال» و «همبستگی برای آزادی و برابری در ایران» با توجه به آنچه در بالا اشاره شد با قاطعیت علیه پرونده سازی و دستگیری و زندان فعالین دفاع از محیط زیست را به عنوان شمهای از سیاستهای سرکوبگرانه در خدمت خاموش کردن صدای معترضان و منتقدان را محکوم کرده و خواهان آزادی کلیه زندانیان سیاسی و بویژه خواهان آزادی فوری۹ کنشگر محیط زیستی که از سال ۱۳۹۶ در زندان های جمهوری اسلامی به سر میبرند.
کنگره ملیتهای ایران فدرال
شورای دمکراسی خواهان ایران
همبستگی برای آزادی و برابری در ایران
۲۲ خرداد ۱۴۰۱- ۱۲ژوئن ۲۰۲۲