عصر نو: استقبال مردم کردستان از دعوت به اعتصاب عمومی ۲۳ اردیبهشت را چگونه ارزیابی میکنید؟
ایلخانیزاده: اعتصاب عمومی و سراسزی مردم کردستان در ۲۳ اردیبهشت یکی از رویدادهای مهم اجتماعی و سیاسی کردستان ایران در سه دهه گذشته محسوب میشود. این حرکت یک رخداد سیاسی مهم بود که رژیم اسلامی ایران را مات و مبهوت نمود. اقدامی مردمی، متمدنانه و متحدانه بود که تأثیر سیاسی آن نه تنها هم اکنون بر جنبش کردستان مشهود است، در بقیه نقاط ایران نیز بر روحیه مقاومت و تداوم مبارزه علیه استبداد و حتی به کار گیری اشکال متنوع اعتراض، تأثیر نازدودنی گذاشته و میگذارد.
۲۳ اردیبهشت یک زورآزمایی آشکار میان اپوزیسیون کرد و دیکتاتوری جمهوری اسلامی بود که در آن حکومت احمدی نژاد شکست سنگینی را متحمل شد. در انظار مردم ایران و جهان نشان داده شد که این رژیم علیرغم میلیتاریزه نمودن شهرهای کردستان و وحشت پراکنی، تا چه اندازه در برابر اراده مردم این دیار زبون و ذلیل و بی پایگاه است. نمایان گردید که با وجود اینکه اپوزیسیون کرد و مردم کردستان در سالهای گذشته متحمل شکست و عقب نشینی نظامی شدهاند، اما از چه ظرفیت و بلوغ سیاسی بالایی برخوردارند. روز اعتصاب در اصل روز رفراندم مردم کردستان بود و مردم یکپارچه به دیکتاتوری و استبداد رژیم اسلامی “نه” گفتند. به این ترتیب بار دگر ملتی، وحدت و اراده خود برای مخالفت با رژیم اسلامی و کردارش در کردستان را به نمایش گذاشت. و بالأخره حرکت مردم کردستان در روز ۲۳ اردیبهشت، افکار عمومی مردم ایران را در داخل و خارج و در ابعادی وسیع، متوجه مبارزات کردستان نمود و پشتیبانی و همبستگی عمومی را موجب گردید. این اعتصاب عمومی با خواست لغو اعدام و آزادی زندانیان سیاسی برگزار شد و در نفس خود اقدامی بشردوستانه و بانگی رسا برای رعایت حقوق بشر در کردستان و ایران بود.
عصر نو: درسهای این اعتصاب برای نیروهای سیاسی از نظر شما کدام است؟
ایلخانیزاده: مهمترین درس این حرکت مردمی ضرورت و مبرمیت همبستگی و اتحاد عمل میان نیروهای سیاسی بود. فراخوان احزاب سیاسی کردستان به اعتصاب، هرچند در مواردی با تردید و تأخیر از سوی برخیها، صورت گرفت، اما نشان داد که کردستان در برابر جمهوری اسلامی دارای آلترناتیو است. و رهبری سیاسی کرد علیرغم ناهماهنگی و حتی درجهای از پراکندگی، هنوز صاحب اتوریته و دارای نفوذ سیاسی مهمی در میان مردم است.
پیام مردم به احزاب سیاسی در این روز، چه تا آنجایی که توانستند در رسانهها ظاهر شوند و چه با استفاده از شبکه انترنتی، این بود که: مردم کردستان در صورت هماهنگی احزاب حاضر به اقدام سیاسی و اعتراضی بزرگ هستند. در غیر این صورت همچنانکه نشان دادهاند فراخوانهای پراکنده و ناهماهنگ را بی پاسخ میگذارند. یکی دیگر از درسها برای ما احزاب سیاسی این بود که نیروها و فعالین مدنی در داخل هم دارای شبکه وسیع ارتباطی و هم صاحب تیزبینی و هوشیاری لازم برای سازمان دادن چنین حرکاتی هستند. ارزیابی رفقای ما و فعالان دیگر احزاب در داخل دقیق و صائب بود. این واقعیت نشان میدهد که نسل نوینی از فعالان مدنی و سیاسی در جامعه کردستان پا به میدان نهاده است، احزاب سیاسی هم باید صدای آنها را بشنوند و هم از آنان بیاموزند.
درس دیگر این حرکت فراگیر مردمی در این بود که خواستهای عمومی و فراگیر در شرایط کنونی میتوانند وسیعترین پشتیبانی را جلب نمایند. این خواستها همان مخرج مشترک جنبش دمکراسیخواهی و عدالتخواهانه کنونی است. احزاب سیاسی باید در راستای منافع عمومی مردم و جنبش عمل نمایند، و با وجود تفاوت در سیاست و دیدگاهها، هر اندازه بتوانند از سکتاریسم گروهی و حزبی دور شوند، به همان اندازه در دل مردم جایگاه خواهند داشت. درک کامل و درست این حقیقتف مبنای اتحاد عمل و ائتلافهای آتی خواهد بود. تحمل همدیگر و کار مشترک و با هم جریانات سیاسی متفاوت، برای ما زمینهی رشد دمکراسی و پیشرفت را به ارمغان می آورد.
عصر نو: آیا وقت آن نرسیده است که نیروهای سیاسی در این شرایط هماهنگ تر عمل کنند؟
ایلخانیزاده: نه تنها وقت آن رسیده، بلکه هماهنگی و اتحاد عمل نیروهای سیاسی به تأخیر هم افتاده است. شرایط کنونی ایران و کردستان از ما میطلبد به سرعت هم در فکر تدارک یک نوع جبهه و ائتلاف نیروهای سیاسی در کردستان باشیم و هم اتحاد نیروهای دمکرات و سکولار در ایران را پیگیری کنیم. ما به سهم خود در هر دو راستا به تلاشهایمان ادامه میدهیم و از هر نوع پیشرفتی در این مسیر استقبال میکنیم.
عصر نو: آیا برنامه ای برای این کار دارید؟
ایلخانیزاده: بله ما مدتهاست اعلام نموده ایم که با همه احزاب کردستان حاضر به همکاری هستیم و هم عملاً در دیدارهای منظم با همه نیروهای سیاسی کردستان این مسئله را پیگیری میکنیم. فکر میکنم با توجه بئ نقش کردستان، پیشرفت در این زمینه به ایجاد یک اتحاد یا ائتلاف دمکراتیک در سطح یران هم کمک میکند و بالعکس. ما اکنون ایجاد یک جبهه کردستانی را زودرس میدانیم، اما اتحاد عمل و ایجاد یک کمیته هماهنگی را در دسترس میبینیم. ما سیاست همه یا هیچ را نداریم، از هر اندازه نزدیکی استقبال میکنیم و برایش در تلاش خواهیم بود.
عصر نو: ارزیابی شما از واکنش نسبت به اعدامها در سطح کشور چیست؟
ایلخانیزاده: اولاً واکنش مردم در اعتراض به اعدامها ی چند ماه اخیر وسیع بوده، در مورد خاص اعدامها در کردستان نیز چه در داخل کشور و چه در خارج، نهادهای مدنی و سازمانها و شخصیتهای آزادیخواه و مردم، واکنش سریع و همه جانبه ای داشتند. این نشان از همبستگی و هم سرنوشتی جنبش مردم کردستان با سایر مردم ایران و بالعکس است. این پیوند و همبستگی را باید تقویت نمود. لازم است بگویم که سران اصلاح طلب به اندازه لازم و کافی عکس العمل نشان ندادند، البته این اولین بار نیست و هنوز آنها هم نگرش امنیتی به کردستان دارند.
عصر نو: چرا کومه له در مناسبت با نیروهای سیاسی در سطح کشور غایب است؟
ایلخانیزاده: من فکر میکنم این ارزیابی دقیقی نیست و از شنیدکمی متعجبم. کومه له زحمتکشان کردستان روزانه ۳ ساعت برنامه تلویزیونی فارسی به طور زنده دارد. روزی نیست که شخصیتها و مبارزین غیر کرد در آن ظاهر نشوند. تلویزیون آسو روزانه دهها تماس تلفنی از شهرهای ایران دارد. ما در همه کشورهای اروپایی با شخصیتها و سازمانهای سیاسی مختلف ایرانی در تماس هستیم. اما با وجود اینها میپذیرم که باید تماس با اپوزیسیون در سطح کشور را، به ویژه در خارج کشور گسترش و فشرده تر نمود.
مسئله دیگر اینست که ما در این مدت در تلاش بوده ایم که احزاب و نیروهای سیاسی کردستان هماهنگ و با ایجاد اتحاد عملی در میان خود با اپوزیسیون سراسری وارد بحث جدی شوند. از نظر ما اطلاعیه های هراز گاهی از سوی دوسه جریان میتواند حتی به عنوان مسکن درد عمل کند. متأسفانه ما شاهد یک اجماع اپوزیسیون و یا یک نهاد همانگی نیستیم. هنوز بسیار پراکنده ایم. همین کم اطلاعی شما از اقدامات و کارهای کومه له، گویای بیخبری ما از همدیگر است که باید به سرعت آستینها را بالا زد و برای رفع این نقیصه کوشید. ما در دستور کار داریم که در خارج کشور فعالانه تر برای این امر بکوشیم و به گسترش ارتباط با دیگر اپوزیسیون ایرانی اهمیت میدهیم. طبیعی است که از جریانات دیگر در سطح کشور نیز انتظار داریم به سهم خود برای ارتباط با کردستان و کومه له بکوشند.